Bęben hamulcowy to główny element samochodowego hamulca bębnowego. Hamulec bębnowy z kolei jest tzw. hamulcem ciernym segmentowym dwuszczękowym. Hamowanie w tego typu hamulcach powstaje w wyniku tarcia wewnętrznej powierzchni obracającego się wraz z wałem bębna hamulcowego, z zewnętrzną powierzchnią nieobracających się szczęk, które umiejscowione są w środku bębna.

Bębny hamulcowe są otwarte z jednej strony, dzięki czemu możliwe jest ich zsuwanie z piasty koła, co potrzebne jest do wymiany szczęk lub naprawy elementów rozpierających oraz regulujących ich odstęp od powierzchni cylindrycznej bębna, tj. regulatorów bądź samo-regulatorów hamulców.

Hamulce bębnowe stosowane są w niektórych autach, przeważnie na tylnej osi. Dlaczego właśnie z tyłu? Należy zwrócić przy tym uwagę na to, że bębny hamulcowe mają tendencję do przegrzewania się (tzw. ang. „brake fade”), co odróżnia ich od m.in. hamulców tarczowych.

Co zatem stanowi główny plus bębnów hamulcowych? Otóż, jest to fakt, iż do ich uruchomienia nie potrzeba wielkiej siły. Całe zjawisko w dużym skrócie polega na tzw. efekcie samowzmocnienia, a więc rozkładania sił w momencie dociśnięcia okładzin do bębna hamulcowego w taki sposób, że szczęki dopychane są także pod wpływem momentu obrotowego, który – jak wszyscy wiemy – wynika z ruchu koła. Dzięki zastosowanej konstrukcji możliwe jest zwiększenie siły hamowania do nawet sześciokrotnie większej wartości od tej, generowanej przez pompę hamulcową.

Wszystko to z kolei umożliwiło na wyeliminowanie podciśnieniowego układu wspomagania w mniejszych samochodach. Poza tym, kolejną zaletą bębnów hamulcowych jest spora powierzchnia ich okładzin ciernych, co w porównaniu z klockami hamulcowymi w systemach tarczowych daje większą trwałość i dłuższy okres eksploatacji.

Co by jednak nie mówić, wady bębnów hamulcowych są dosyć znaczące. Do głównych minusów, o czym już wspominaliśmy, zaliczamy ich kłopotliwą tendencję do przegrzewania się. Jest to spowodowane tym, iż ukryte pod bębnem okładziny cierne bardzo kiepsko odprowadzają ciepło powstające podczas hamowania. I suma sumarum, mimo że hamulce tarczowe potrzebują większej siły do ich uruchomienia, są o wiele bardziej wydaje od ich bębnowych odpowiedników.

Poza tym, bębny hamulcowe charakteryzują się o wiele większą wagą niż hamulce tarczowe, co staje się przyczyną zjawiska określanego niekiedy wzrostem mas nieresorowanych, co negatywnie wpływa na prowadzenie samochodu. Następnym minusem jest podatność bębnów hamulcowych na zabrudzenie lub zawilgocenie, i nie mają one szans na samodzielne i samoczynne oczyszczenie (tak, jak się dzieje w przypadku hamulców tarczowych).

Bębny hamulcowe, podobnie jak zaciski, z czasem zużywają się w trakcie eksploatacji. Warto zatem regularnie je wymieniać, w trosce o bezpieczeństwo i komfort jazdy.